Doorgrond mij, o God…

Leven met God is open en eerlijk leven.                                           Ps. 139:23

Ps. 139 is een bekende en geliefde psalm. Het zingt over Gods aanwezigheid in het leven van elke dag, Zijn alomtegenwoordigheid in heel de schepping en Zijn aanwezigheid in het mysterie van het ontstaan van het leven in de moederschoot. Zowel aan het begin als het einde van de psalm komt het woord ‘doorgronden’ voor. In vers 1 wordt het als een geloofswaarheid neergezet: ‘HEERE, U doorgrondt en kent mij.’ In vers 23 komt het woord opnieuw terug, maar dan in een gebed: ‘Doorgrond mij, o God’.

David, die deze psalm dicht, heeft te maken met mensen die hem belagen en zich ook tegen God verzetten. David wil niets met hen te maken hebben, hij distantieert zich van hen. Hij spreekt zelfs uit dat hij hen haat, omdat zij God haten. David wil zo aan God duidelijk maken dat hij echt niets met deze goddelozen te maken wil hebben, want hij hoort bij God.

In dat kader klinkt ook vers 23. ‘Doorgrond mij, o God, en ken mijn hart, beproef mij en ken mijn gedachten.’ David laat God in zijn hart kijken, God mag David op de proef stellen, zijn gedachten kennen. En dan zal God zien: David is Hem oprecht en in liefde toegedaan.

Het kan voor ons misschien voelen als een grote bede: je hart zo openleggen voor God, dat Hij alles ziet. Omdat God zo zal zien dat we echt op Hem vertrouwen. Is het eerder niet zo dat we geneigd zijn ons hart en leven wat te verstoppen (zoals Adam in het paradijs), zodat God juist onze gedachten, werken, fantasieën niet ziet?

Toch is leven met God, open en eerlijk leven.

Want Hij weet het al.

Hij weet toch al wat er in ons hart leeft. Ook aan dat wat er niet thuis hoort.

Hoe kun je dan toch psalm 139 zingen?

Dat heeft aan de ene kant te maken met het vervolg, vers 24: ‘Zie of er bij mij een schadelijke weg is en leid mij op de eeuwige weg.’ Daarin klinkt ook de erkenning dat we God, Zijn vergeving en leiding nodig hebben.

Maar uw en jouw hart kan open voor God, zonder angst, als Jezus daar is. Hij is de crux vanuit psalm 139. Dan kan er nog zoveel zijn in ons hart wat niet goed is, maar als Jezus daar is, is het een hart, een leven voor Jezus. Een hart en een leven geheiligd door Jezus. Van Hem en voor Hem.

ds. H.P. Brendeke